Zuchten op zondag (1)

Eerste zeven hoofdstukken: persoonlijke analyse

Er is nog maar weinig geschreven over kerkpijn in Nederland, in elk geval niet vanuit een christelijk perspectief. Toen ik ging zoeken naar boeken over dit onderwerp, vond ik er eigenlijk maar drie die echt pasten bij waar ik naar op zoek was. Alle drie Engelstalig.

Sighing on Sunday van Megan Hill is het eerste dat ik hier bespreek.

Het bestaat uit veertig korte meditaties over wat het betekent om pijn te ervaren binnen de kerk.
Megan Hill schrijft eenvoudig en bijbels, zonder te oordelen.

De eerste zeven hoofdstukken vormen samen het deel “What Is Happening?” — wat is er eigenlijk aan de hand? Ze beschrijft daarin verschillende vormen van pijn die je in de kerk kunt tegenkomen, van verwaarlozing tot afwijzing.

👇 Hieronder mijn indruk per hoofdstuk.

1. I’m Being Neglected – Ik word verwaarloosd
   Bijbelgedeelte: 2 Timotheüs 4:16–17
   “Niemand stond mij bij, maar de Heere stond mij bij.”
   De pijn van over het hoofd gezien worden. Niemand vraagt hoe het gaat, niemand belt.
   Echte, maar gewone kerkpijn: menselijk tekort, geen kwade wil.

2. I’m Being Sinned Against – Er wordt tegen mij gezondigd
   Bijbelgedeelte: Psalm 55
   “It’s harder when it’s a fellow worshipper who sins against you.”
   De pijn van verraad door iemand met wie je samen God dient.
   Nog steeds menselijke pijn,  pijnlijk, maar niet systemisch, niet het gevolg van een ziek kerksysteem.

3. I’m Enduring Difficult Personal Circumstances – Ik leef met moeilijke omstandigheden
   Bijbelgedeelte: Lukas 2:36–38
   Hill gebruikt Anna als voorbeeld van iemand die trouw blijft aanbidden ondanks haar eenzaamheid.
   Mooi gevonden, maar het beeld blijft wat smalletjes hier.
   Anna was ook een profetes, niet alleen een kwetsbaar en oud iemand. Geestelijk krachtig.
   Ik begrijp haar keuze, maar het laat iets weg van wie Anna echt was.

4. I’m Observing Congregational Conflict – Ik zie gemeenteconflicten
   Bijbelgedeelte: Filippenzen 4:2
   “Life with irritable people is a continual dripping of rain.”
   Over spanning tussen mensen die elkaar niet meer kunnen vinden.
   Herkenbare menselijke wrijving. Geen onrecht, wel verdriet.

5. I’m Grieving Changes – Ik rouw om veranderingen
   Bijbelgedeelte: Ezra 3:12–13
   “Your sorrow over what has been lost may not be acknowledged.”
   De pijn van verlies wanneer de kerk verandert.
   Zacht geschreven en eerlijk. Ook dit hoort bij gewone kerkpijn.

6. I’m Being Led by Sinful Shepherds – Ik word geleid door zondige herders
   Bijbelgedeelte: 1 Samuël 1–2
   “He was a weak and sinful shepherd.”
   Eli verwijt Hanna dronkenschap maar laat zijn zonen begaan. Hier verandert de toon: dit is geen gewone zwakheid meer, maar lijden dóór de kerk. Ze verpakt het in zachte, pastorale taal, zodat het nog steeds in de toon van kerkelijk verdriet past. Toch zegt ze heel duidelijk: “The Lord sees the pain of having shepherds who are not in the likeness of Christ.”

7. I’m Being Rejected – Ik word verworpen
   Bijbelgedeelte: Johannes 1:11
   “He came to his own, and his own did not receive him.”
   Jezus zelf werd afgewezen door zijn eigen mensen.
   De diepste vorm van "kerkelijke" pijn: afwijzing door de gemeenschap die je liefhebt.
   Ook dit raakt aan lijden aan de kerk, als de structuur harder is dan het Evangelie zelf.

Wat ik zelf leer van deze hoofdstukken

De eerste vijf hoofdstukken gaan over gewone kerkpijn: teleurstelling, misverstanden, verlies, menselijke fouten. De laatste twee raken aan pijn die voortkomt uit de kerk zelf: geestelijk leiderschap dat schaadt, of een cultuur die te gesloten is, met soms sectarische trekken.

Dat verschil is belangrijk. Want als jouw kerkpijn voortkomt uit wat er gedaan en gezegd is binnen zo’n beklemmende of controlerende sfeer, dan vraagt dat om een ander soort herstel dan wanneer de pijn vooral menselijk is. Bij gewone kerkpijn helpt vaak het gesprek, gebed, vergeving of het zoeken van begrip binnen de gemeenschap. Maar wie gewond raakt in een context waar angst of uitsluiting meespeelt, heeft eerst ruimte nodig om te leren onderscheiden wat van God komt en wat van mensen.

Dit is niet iets wat ik direct uit het boek haal, maar wat ik de laatste maanden zelf leer door het bestuderen van meerdere boeken over kerkpijn, die ik later wil bespreken.

Megan Hill heeft mooie schrijfstem

Ik waardeer de schrijfstem van Megan Hill. Ze schrijft zonder cynisme, met respect voor de kerk,
en tegelijk met oog voor de rafelrandjes ervan. Het raakt me dat ze laat zien hoe breed kerkpijn kan zijn:
van kleine spanningen en veranderingen tot diepe afwijzing en leiders die falen. Niet alles wat pijn doet, is ziek, maar alles wat pijn doet, vraagt wel om gezonde aandacht.

Volgende week hoop ik verder te lezen in het tweede deel, “Why Is Church So Hard?” of in goed Nederlands: Waarom is de kerk soms zo moeilijk?

👉 Deel 2: Zuchten op zondag